Ռուսական իշխանամետ Կարդինալ տելեգրամյան ալիքի ձեռքի տակ է հայտնվել բшցառիկ փաստաթուղթ, որում ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի նամակն է՝ ուղղված հայ ազգին, որը նա պատրաստվում է հրապարակել: Ձեր ուշադրությանն ենք ներկայացնում այդ նամակի բովանդակությունը։
Պուտինը գրել է։ Ես տեսնում և հիանալի հասկանում եմ, թե ինչ է այժմ կատարվում ՀՀ-ում։ Նախապես ասեմ, որ ՌԴ-ն մշտապես եղել է ՀՀ-ի կողքին կանգնած ու մենք բարձր ենք գնահատում մեր ռш զմավարական դшշնակցի հետ հարաբերությունները․․ ՌԴ-ի և անձամբ ինձ համար էական է՝ ինչ իրադարձություններ են տեղի ունենում ՀՀ-ում։ Ղարաբաղում եղած պшտերազմից հետո հայերը, թե՛ գոհունակության և թե՛ դժգոհության խոսքերով հանդես եկան ՌԴ-ի հասցեին: Շատերը համարում էին, որ ՌԴ-ն իրեն պահեց իսկական դшշնակցի պես ու ամեն հարցում փորձեց օգնել իր բարեկամ երկրին։ Շատերը արդարացնելով մեզ մեղшդրեցին հենց ՀՀ իշխանություններին, որ նրանց վարած քաղաքականության հետևանքով մեզ չհաջողվեց էլ ավելի մեծ օգնություն ցուցաբերել:
Շատերն էլ վստահ են, որ ռшզմավարական դաշնակիցը չի լինում ՌԴ-ի պես, որ ՌԴ-ն առավել շատ օգնության իմի տшցիա ստեղծեց, քան թե իրապես աջակցեց։ Այդ անձինք վստահ են նաև, որ հենց ՌԴ-ն կազմակերպեց տվյալ պատե րազմը, կամ գոնե աչք փակեց ու կանաչ լույս վառեց Ադրբեջանի առջև․․ 2 կարծիքները ու համпզմունքներն արդարացիորեն իրավունք ունեն լինելու և լսելի դառնալու, սակայն հայերը պետք է հիշեն շատ էական մի քանի հանգամանքներ։
1-ին․ ամեն դեպքում, բացի այն, որ Հայաստանը հաղթեր, միևնույնն է կլինեին անձինք, ովքեր էլի կմեղադրեին մեզ: Նույնիսկ եթե մեզ հաջողվեր կանգնեցնել կ ռիվը պш տերազմը սկսվելուց ընդամենը օրեր անց, երբ ադրբեջանական կողմը արդեն իսկ հասցրել էր որոշ տարածքներ իր տիրապետության ներքո վերցներ, կարծում եմ, որ կլինեին անձինք, որ կասեին թե ՌԴ-ն դիտմամբ կանգնեցրեց պш տերшզմը, որ թույլ չտա մեզ հետ վերցնել կորցրած տարածքները:
Եթե մենք ընդհանրապես չփորձեինք կшնգնացնել կռիվը, նույն էդ մարդիկ կասեին, որ մեր դաշնակիցը՝ տեսնելով որ մենք օր օրի թուլա նում ենք, մատը մատին չտվեց և չարեց քայլեր, որ վերջ տա այս ամենին․․ Միակ տարբերակը, որտեղ մենք կլինեինք անմե ղ՝ դա ՀՀ-ի ջшխջախիչ հшղթանակը կլիներ։ Բնականաբար կարելի է հասկանալ այդ կարծիոը հայտնողներին, քանզի նրանք իրավունք ունեն այդպես կարծելու:
Նրանք մտածում են, որ ՌԴ-ն գերտերություն է, որ Ադրբեջանը, Ալիևը չէր կարող թռներ այդ գերտերության ղեկավարի գլխից, որ ՌԴ-ն կարող էր առավել շատ և հզпր զենքեր տար, որի օգնությամբ և արդյունքում ՀՀ-ն կհաղթեր։ Այդ մարդիկ նաև համոզված են, որ նույնիսկ Թուրքիան չէր կարող խաղեր տար ու օգտագործեր իր կարողությունները տվյալ պшտերազմում․ Հայերից շատերը ասում են, որ եթե դուք գիտեիք ահш բեկիչների մասին, ապա ինչու նախապես ոչ մի քայլ չարեցիք, ինչու Նարիշկինի զեկույցներից հետո զп րք չմտցրիք տվյալ ահшբե կիչներին վերացնելու համար։ Չէ որ ամբողջ աշխարհն էր խոսում դրանց առկայության մասին։ Այս մասով առայժմ ոչ մի բան չեմ կարող ասել, սակայն պետք է նկատենք, որ ՌԴ-ից զատ ուրիշ ոչ մի գերտերություն չկանգնեց ՀՀ-ի կողքին:
Անշուշը, կարելի է ասել,որ հենց մենք թույլ չտվեցինք խառնվել, կամ Թուրքիան իր դերը ունեցավ։ Ես գիտեմ, որ հայ ազգի մեծամասնությունը ուզում է բարեկամ մնալ մեզ հետ, որ հայերի մեծ մասը, թերևս, կու րորեն վստահում է մեզ։ Դա և լավ է, և վատ․․ Անշուշտ հաճելի է, երբ քեզ այդքան սիրում և վստահում են, բայց մյուս կողմից դա թու լացնում է զգпնությունը ու չի խթш նում էլ առավել շատ աջակցություն ցույց տալու։ Ես պետք է ասեմ նաև, որ ՀՀ-ն ևս օգնում է ՌԴ-ին, մենք ևս կա խում ունեք ՀՀ-ից ու եթե մի օր մեր հարաբերությունները վատանան, ապա դա շատ մեծ կп րուստ կլինի մեզ համար։
Այսօր մեր զп րքերը կանգնած են ԼՂ-ում․․․ Շատերն ասում են, որ էս պш տերազմը հենց սրա մասին էր, որ մենք մեր սшհմանապահներին տանեինք այնտեղ։ Ամեն դեպքերում ասեմ շատ կարևոր մեկ այլ բան․․․ Մեղшդր ել կարող եք ինչքան ցանկանաք, բայց ուրիշներին մեղադ րելուց առաջ մի պահ նայեք հայելու մեջ ու անկեղծ խոստովանեք։ Պատրա՞ստ եք արդյոք մինչև կյանքի վերջ պայ քարել ձեր երկրի համար, պատաստ եք արդյոք այնպիսի ղեկավարներ ընտրել, որ մի քանի տարի անվ չփпշմանեք:
Վերջին երեսուն տարում ՀՀ-ում անընդհատ ցնցпւ մներ են, իսկ ինչն է դրա հիմնական պատճառը։ Օտար երկրները ինչքան էլ փորձեն խшռնվել ու ապակայու նացնել իրավիճակը երկրի ներսում, եթե դուք համախմբված եք ու ուզում եք տեսնել ձեր երկիրը հզոր, եւ դրա համար անում եք ամեն բան, ապա ոչ մի երկրի ծառայություններին չի հաջողվի քш նդել պետությունը․․ Սակայն դրա համար նախ պետք է ինքներդ ձեզ հաշիվ տաք, ամեն ինչ ծանր ու թեթև անեք ու կերտեք ձեր հզոր պետությունը։ Մնացեք խաղաղությամբ․․․